Je kent het vast wel dat je als teamleider met je team aan een nieuw project begint en stiekem denkt “Het gaat waarschijnlijk weer niet lukken om het einddoel met elkaar te halen. We beginnen enthousiast en halverwege verliezen we het vertrouwen.”
Mogelijk komt dit doordat je niet het geduld op kan brengen de ander het op zijn of haar eigen manier en tempo te laten uitzoeken hoe iets werkt. Te leren. Hierdoor wordt het nadenken en proberen van de ander gezien als twijfelen en treuzelen in plaats van resultaatgericht presteren. En is ingrijpen nodig om falen te voorkomen. Gevolg is dat je taken van teamleden gaat overnemen. Je eigen tempo opvoert, extra gaat controleren en laat zien hoe het moet. Je kan het immers zelf beter en sneller. Been there, done it! Mensen kunnen hierdoor het vertrouwen in zichzelf verliezen, zichzelf ondeskundig vinden, zich niet gezien voelen en uiteindelijk afhaken.
Door toe te geven aan je ongeduld wordt het team de kans ontnomen het eigen oplossend vermogen te laten groeien. De wijsheid in het team wordt niet benut.
Natuurlijk kun je ook zelf blijven ingrijpen en ervoor zorgen dat het project niet ontspoort. Maar dat is werken aan een zekerheid dat je het de volgende keer weer zo mag doen. De kernvraag is wil je dat het project slaagt of dat de mensen in je team leren slagen?
Vanuit een ander perspectief bekeken is het systeem van een team net als een ecosysteem in de natuur. Alles hangt met elkaar samen en heeft zijn eigen plek. Haal je er een aspect uit dan valt het hele systeem uit elkaar. Neem bijvoorbeeld een boom in een bos. Daar heeft elk onderdeel een eigen functie en wijsheid. Blad, tak, stam, wortels, bodem, insecten, planten, schimmels, bacteriën, vogels. Elk onderdeel draagt op een specifieke manier bij aan het geheel. Je kan ook niet zomaar het een inruilen voor het ander. Dit verklaart ook waarom je niet alles zelf kunt doen. Het maakt het geheel zwakker in plaats van sterker.
Elke keer als je wilt helpen kan je je daarom ook afvragen of jouw hulp het systeem sterker of zwakker maakt?
Zelf ken ik als trainer dat ik graag de oplossing wil brengen. Door schade en schande wijs geworden heb ik gemerkt dat dit niet echt iets oplost. Alleen dat ik er zelf moe en soms gefrustreerd van word. Dit is een teken dat ik mijn plek in het systeem heb verlaten en dat mijn oplossend vermogen is aangegaan en niet dat van het team. De kans is groot dat na mijn vertrek de oude situatie weer terugkeert. Omdat het niet de oplossing van het team zelf was.
Als het team het zelf oplossend of helend vermogen leert activeren kan dat veel gedoe voorkomen. Het kan het team volwassener en sterker maken. Ook zal er meer ruimte zijn voor groei en ontwikkeling van de individuele teamleden en daarmee van het team als geheel. Dit vraagt echter wel wat jezelf en elkaar. Hoe creëer je met elkaar een dergelijk proces?
Door op gerichte momenten samen onderwerpen op tafel te brengen. Te reflecteren. Bewust en met aandacht werkelijk te luisteren naar wat er uitgesproken wordt. En nog belangrijker: ook wat niet uitgesproken wordt, maar wel gezegd moet worden. Dit kan alleen als je met elkaar een omgeving van vertrouwen en veiligheid hebt gecreëerd. Waarbij Iedereen gezien wordt en op zijn plek zit.
Alleen dan kan er bereidheid ontstaan tot het werkelijk aankijken wat er speelt, in de weg zit, of frustreert. Het is een essentiële voorwaarde die voor heling, oplossing en een juiste beweging zorgt. Een beweging waarbij de meerderheid bereidt is de wijsheid van de minderheid mee te nemen bij de oplossing.
Op deze manier vorm je met elkaar als mensen een krachtig ecosysteem. Een systeem dat voort groeit, weerbaarder en flexibeler wordt door de tijd. Zorgdraagt voor vernieuwing, innovatie, en vruchten voortbrengt waarvan het hele systeem langdurig kan profiteren. En waar uiteindelijk de hele omgeving plezier van heeft.